Nowy lek na nadciśnienie

Nadciśnienie dotyka milionów Polaków; poza zmianą stylu życia obejmującą głównie dietę i aktywność fizyczną ogromną rolę w leczeniu odgrywa farmakoterapia. Przy okazji – ubolewam nad tym, że tak wielu pacjentów odnosząc się do farmakoterapii mówi o niej „chemia”, co niesie ewidentnie pejoratywne skojarzenia i nastawienia. To słowo „chemia” na dzień dobry wręcz niesie ze sobą założenie, że sposoby leczenia dzielimy na chemiczne (czyli leki, czyli wręcz toksyczne) oraz „niechemiczne”, do których pacjenci zaliczają dietę i różne suplementy diety, które zapewne nie są „chemiczne”. Ale już uciekam od tej dygresji, której poświęcę może więcej uwagi innym razem, tymczasem mamy co świętować jeśli chodzi o tzw. „chemię”.

Otóż kilka dni temu na łamach New England Journal of Medicine pojawił się artykuł opisujący skuteczność leku o nazwie baxdrostat. To zupełnie nowa cząsteczka, której opracowanie zajęło cała lata – w skrócie jej działanie sprowadza się do zmniejszania produkcji przez organizm aldosteronu, substancji której efektem działania jest m.in podniesione ciśnienie tętnicze krwi. Dotychczas efekt tej substancji jesteśmy w stanie blokować pośrednio, poprzez blokowanie efektów jego działania (leki z grupy inhibitory konwertazy angiotensyny czy mineralokortokosteroidy jak spironolakton). Naukowcy opracowali substancję, która blokuje produkcję aldosteronu co było wyzwaniem o tyle trudnym, że enzym produkujący go jest w 93% podobny jeśli chodzi o strukturę białkową do enzymu produkującego kortyzol. Także dzięki fantastycznemu postępowi technologii medycznej możliwe stało się opracowanie takiej substancji, która tak precyzyjnie różnicuje substancje.

W samym badaniu leku w grupie pacjentów z opornym nadciśnieniem wykazano, że nie tylko skutecznie obniża on poziom aldosteronu, ale że przekłada się to istotnie na obniżenie ciśnienia tętniczego na poziomie 11mmHg w zakresie ciśnienia skurczowego i 5mHg w zakresie ciśnienia rozkurczowego przy maksymalnej dawce leku. Uwagę zwraca nie tylko skuteczność leku, ale biorąc pod uwagę profil działań ubocznych spironolaktonu (zaburzenia erekcji, podniesiony poziom potasu, ginekomastia czyli bolesność i powiększenie piersi), lek ten jest zdecydowanie bardziej bezpieczny w tym zakresie.

Ten lek to pewnie przełom w leczeniu nadciśnienia i nie możemy doczekać się kolejnych badań klinicznych i wreszcie wprowadzenia go do codziennej praktyki. Proszę pamiętać, że oporne nadciśnienie to problem dotyczący wielu pacjentów z stosujących kilka preparatów jednocześnie. A nieleczone jak i nieskutecznie kontrolowane nadciśnienie tętnicze to ogromny problem i zagrożenie dla pacjentów, które zwiększa ryzyko udaru mózgu, zawału serca, zmian otępiennych, niewydolności serce, nerek itd. Proszę wyobrazić sobie o jakiej skali mówimy – jeśli zmniejszymy odsetek udarów mózgu i zawałów mięśnia sercowego tylko o 10% – mówimy o tysiącach pacjentów i ich rodzin, którzy unikną konsekwencji tych zdarzeń. To możliwość niesamowitego przeobrażenia rzeczywistości naszych pacjentów i naszej pracy – jestem w stanie wyobrazić sobie jak zmienia się profil mojej pracy i pacjentów za 10-15 lat, kiedy będziemy skupiać się na profilaktyce wykraczającej poza dobrze nam znane modyfikacje żywieniowe; bo obok tego będziemy stosować nie tylko skuteczniejsze leki w kontroli objawów chorób, ale i leki minimalizujące wystąpienie tych chorób. Trzymam kciuki za taką przyszłość.