Wstrząśnięte serce

Czy wiecie, co to jest wstrząśnienie serca?

Wstrząśnienie serca to niebezpieczna sytuacja, do której może dojść w wyniku silnego uderzenia w klatkę piersiową. Może to być uderzenie przedmiotem takim, jak np. krążek do gry w hokeja, piłka tenisowa, piłka futbolowa. Takie uderzenie powoduje tępy uraz klatki piersiowej bez mechanicznego uszkodzenia komórek mięśnia serca. Uderzenie pięścią też może spowodować wstrząśnienie serca. Commotio cordis oznacza poważne zdarzenie sercowe, to nie jest lekkie uderzenie klatki powiązane jedynie z bólem.

Jakie są konsekwencje commotio cordis?

Nagłe zatrzymanie krążenia, wywołane groźnymi zaburzeniami rytmu serca, czyli częstoskurczem komorowym lub migotaniem komór.

Jak często zdarza się commotio cordis?

Na szczęście commotio cordis nie zdarza się często. Nagłe zatrzymanie krążenia wskutek uderzenia w klatkę piersiową musi się zdarzyć w określonym, konkretnym momencie pracy serca. W obrazie EKG to początek załamka T. 

Komu może się przydarzyć commotio cordis?

• Kierowcom, gdy podczas hamowania uderzają klatką piersiową w kierownicę. 
• Dzieciom, których klatka piersiowa z racji wieku jest elastyczna, dlatego uderzenie w nią jakimś przedmiotem łatwiej przenosi się na serce niż u osoby starszej.
• Sportowcom, zwłaszcza tym, którzy uprawiają dynamiczne sporty kontaktowe lub takie, podczas których możliwe jest uderzenie przedmiotem poruszającym się z dużą prędkością. Do takich sportów należy na przykład piłka nożna, futbol, gra w hokeja.
• Ofiarom napaści o charakterze kryminalnym. Uderzenie pięścią w klatkę piersiową może spowodować wstrząśnienie serca.

Co robić, aby zapobiec wstrząśnieniu serca?

• Przede wszystkim trzeba mieć świadomość, że istnieje takie zjawisko jak commotio cordis i w przypadku uprawiania niektórych dyscyplin sportu warto stosować specjalne stroje chroniące klatkę piersiową.
• Należy uczyć dzieci, aby w trakcie treningów czy rekreacyjnych gier nie uderzały w siebie nawzajem piłkami czy krążkami hokejowymi.

Czym się różni stłuczenie serca od wstrząśnięcie serca?

Stłuczenie serca, np. wskutek upadku w trakcie jazdy na nartach czy rolkach, prowadzi do uwolnienia enzymów charakterystycznych dla martwicy komórek serca, takich jak troponiny czy sercowa kinaza kreatynowa. Stłuczenie to mechaniczne uszkodzenie komórek mięśnia sercowego. 

Jak powinien zareagować świadek nagłego zatrzymania krążenia w przebiegu commotio cordis?

1. Po pierwsze zadzwonić po pogotowie ratunkowe.
2. Po drugie podjąć w trybie natychmiastowym czynności resuscytacyjne.
3. Po trzecie użyć AED, jeśli takie urządzenie znajduje się w miejscu zdarzenia. Bardzo często w obiektach sportowych automatyczne defibrylatory są dostępne, tylko trzeba znać ich lokalizację.

Autor: dr n.med. Anna Słowikowska, kardiolog, autorka książki i edukacyjnego fanpejdża
https://atspublishing.com/
https://www.facebook.com/sercewdobrymstylu