Home Nadciśnienie Objawy Miażdżyca tętnic szyjnych

Miażdżyca tętnic szyjnych

Miażdżyca jest chorobą ogólnoustrojową i może dotyczyć tętnic w różnych lokalizacjach. Ta lokalizacją, którą najbardziej kojarzymy to tętnice wieńcowe i związana z nią choroba wieńcowa ze wszystkimi swoimi konsekwencjami jak zawał mięśnia sercowego, czy wtórne do niego uszkodzenie mięśnia sercowego (czyli niewydolność serca).

Inne lokalizacje to właśnie tętnice szyjne, ale i tętnice kończyn dolnych, tętnice nerkowe, tętnice krezkowe (prowadzące krew do jelit) czy tętnice kręgowe.

Miażdżyca tętnic szyjnych jest o tyle niebezpieczna, że zwiększa ryzyko wystąpienia udaru mózgu.

Tętnice szyjne unaczyniają ponad 80% mózgu i mimo, że wspierane są przez tętnice kregowe, to każda zmiana w ich strukturze może wiązać się z dramatycznymi konsekwencjami neurologicznymi.

Jak diagnozować?

Poza oceną kliniczną pacjenta (objawy neurologiczne, ale w badaniu lekarskim słyszalny szmer nad tętnicą szyjną), podstawowe znaczenie ma dziś ultrasonografia. W badaniu USG tętnic szyjnych można ocenić kilka parametrów – m.in. prędkość przepływu krwi, obecność blaszek miażdżycowych oraz ich charakter (to czy są bardziej zorganizowane, uwapnione, czyli „bardziej bezpieczne”, czy są to blaszki, których rdzeń jest niestabilny), jak i grubość błony wewnętrznej naczyń tzw. kompleks intima media, którego grubość w badaniach przesiewowych jest jednym z ogólnoustrojowych wykładników ogólnego ryzyka sercowo-naczyniowego.

Jeśli po ocenie klinicznej oraz ultrasonograficznej podjęta zostanie decyzja o leczeniu zabiegowych, wówczas wykonywana jest także tomografia tętnic.

Jak leczyć?

Właściwie trzeba byłoby zacząć jak zawsze od stwierdzenia – jak zapobiegać? Zapobieganie sprowadza się do zdrowego stylu życia oraz unikania tych elementów, które powszechnie kojarzą się ze zwiększonym ryzykiem sercowo-naczyniowym: palenie tytoniu, siedzący tryb życia, otyłość itp.

U pacjentów z miażdżycą tętnic szyjnych rzadko kiedy jest ona chorobą izolowaną. Oznacza to, że pacjenci ci w większości mają już rozpoznane i leczone nadciśnienie tętnicze czy cukrzycę typu 2.

Zdecydowanie najgorszą sytuacją kliniczną jest udar mózgu. Każdy pacjent z niedokrwiennym udarem mózgu powinien mieć wykonane USG tętnic szyjnych i jeśli stwierdzi się obecność zwężenia na poziomie 70-99% w tętnicy szyjnej po stronie udaru wykonanie zabiegu operacyjnego, najlepiej w krótkim terminie, do 14 dni, jest konieczne. Taki zabieg warto także rozważyć kiedy zwężenie wynosi 50-69% i występują inne czynniki ryzyka (tutaj wymienia się m.in. charakterystykę blaszek miażdżycowych jakie stwierdza się w badaniu USG).

Jeśli miażdżyca tętnic szyjnych jest bezobjawowa, zabieg operacyjny można rozważyć wówczas, gdy zwężenie przekracza 60% oraz występują dodatkowe czynniki ryzyka wystąpienia udaru mózgu. Należy do nich m.in. stwierdzenie w badaniu obrazowych ośrodkowego układu nerwowego, mózgu, przebytego, bezobjawowego udaru, mózgu po stronie zwężenia tętnicy, albo przebyty udar po drugiej stronie, stwierdzenie niestabilnych blaszek miażdżycowych w badaniach USG lub rezonansu magnetycznego, bądź postępujące zwężenie w kontrolnych badaniach obrazowych (chodzi o wzrost zwężenia o 20% rocznie).

Nie żadnych dowodów na to, że leczenie zabiegowe zwężeń tętnic szyjnych o średnicy poniżej 50%, zarówno u pacjentów objawowych, jak i u pacjentów po przebytym udarze mózgu, niesie ze sobą jakiekolwiek korzyści.

Leczenie farmakologiczne. Tutaj znaczenie ma stosowanie przewlekle aspiryny, czyli kwasu acetylosalicylowego, oraz w przypadku współwystępowania podniesionego poziomu cholesterolu LDL, stosowanie statyn w celu obniżenia wartości LDL do poziomu poniżej 70mg/dl.

Co robić jeśli w badaniu usg tętnic szyjnych opisano obecność nieistotnych zmian miażdżycowych?

Generalnie leczenie zachowawcze i ogólne postępowanie wygląda tak jak wyżej. (I szczególnie chcemy podkreślić, że duże znaczenie ma właśnie postępowanie niefarmakologiczne).

W zasadzie podstawowe znaczenie ma pytanie jak często wówczas wykonywać kontrolne badania usg. Nie ma w tym przypadku szczególnych zaleceń i należy zachować zdrowy rozsądek. Na pewno jeśli w badaniu usg blaszki miażdżycowe są przyścienne, mają mocny sygnał, wykonywanie kontrolnych badań raz na kilka miesięcy nie ma sensu. Progresja miażdżycy jeśli pacjent jest leczony nie jest taka szybka (chyba, że występują szczególne okoliczności jak np. przewlekła choroba nerek wymagająca dializoterapii). Przyjęcie strategii wykonywania kontrolnych badań raz na 2 czy 3 lata jest wówczas uzasadnione. Innym wskazaniem do wykonania kontrolnego usg tętnic szyjnych może być wystąpienie objawów neurologicznych.

My tymczasem, zapraszamy do regularnego zaglądania na nasz portal http://www.akademiapacjenta.pl oraz na nasz funpage https://www.facebook.com/akademiapacjenta/

  • INR. Czy potrafisz grać w zielone?

    Kto powinien grać w zielone? Dzięki zdobyczom kardiochirurgii osoby z uszkodzonymi zastawk…
  • Wstrząśnięte serce

    Czy wiecie, co to jest wstrząśnienie serca? Wstrząśnienie serca to niebezpieczna sytuacja,…
  • Szanujmy NFZ i to co mamy

    Czas na odrobinę publicystyki. Jako lekarz miałem okazję pracować poza Polską. Jedna z wie…
Pokaż więcej powiązanych artykułów

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Sprawdź także

Mam niskie ciśnienie – co dalej?

Dość często pacjenci zwracają się zaniepokojeni z pytaniem, co się dzieje bo mają niskie c…