Ile warte są serca kobiet?

Czy serca kobiet można przeliczyć na pieniądze?

Okazuje się, że tak. Przynajmniej w USA. W 2024 roku na stronach AHA, czyli Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego, pojawił się raport na temat zdrowia sercowo-naczyniowego kobiet. Jak to w USA, ważne są liczby i pieniądze.

 I co wyliczono?

 Okazuje się, że gdyby zniwelować różnice w zdrowiu serc pomiędzy mężczyznami i kobietami, to do 2040 roku można by zyskać dodatkowe 28 miliardów dolarów PKB, oczywiście w USA.

A skąd się wzięły takie wyliczenia?

Kobiety to mniej więcej połowa populacji. Ale to kobiety w głównej mierze mają wpływ na dobrostan całych społeczeństw. To one zajmują się opieką nad dziećmi i starszymi, to one najczęściej decydują o tym, co rodziny dostaną na talerzu. Czy będzie to posiłek zdrowy i odżywczy, czy niezdrowy. Im bardziej zdrowe są kobiety, tym większe szanse na zdrowie mają ich bliscy.

Czy kobiety w równym stopniu chorują na choroby serca i naczyń jak mężczyźni?

Tak, chociaż nie jest to oczywiste, bo w przestrzeni publicznej nadal funkcjonuje obraz zawału serca jako choroby dotyczącej mężczyzn. A choroby serca są główną przyczyną zgonów wśród kobiet. I według danych z wytycznych towarzystw naukowych schorzenia układu sercowo-naczyniowego, których główną składową są choroby spowodowane miażdżycą, zabijają rocznie ponad 4 mln Europejczyków. W tym ok. 2,2 mln kobiet i 1,8 mln mężczyzn.

To dlaczego zawał serca kojarzy się z mężczyznami?

Na temat zdrowia serca narosło mnóstwo stereotypów. Być może dlatego, że statystycznie zawał serca dotyka kobiety mniej więcej 10 lat później niż mężczyzn. Statystycznie – bo wszystko zależy od indywidualnego ryzyka. Jeśli kobieta pali papierosy, jest otyła, nie leczy nadciśnienia i cukrzycy, to jej ryzyko jest większe.

Więc jeśli mężczyzna jest odwożony do szpitala z zawałem serca prosto z pracy, to robi to większe wrażenie niż kobieta na emeryturze. Jest więcej świadków zdarzenia.

A dlaczego statystyczna kobieta doznaje zawału 10 lat później niż mężczyzna?

Kobieta jest chroniona przez estrogeny, czyli hormony płciowe. Ich wpływ na układ sercowo-naczyniowy jest przedmiotem licznych badań. Ale wiemy, że wpływają korzystnie na profil lipidowy, mogą mieć działanie przeciwzakrzepowe, działają przeciwmiażdżycowo. Coraz więcej pojawia się na ten temat doniesień naukowych. Mówimy o hormonach naturalnie wydzielanych do krwi. Hormonalna terapia zastępcza (HTZ)  to oddzielny temat. Nie udowodniono, aby HTZ zmniejszała ryzyko sercowo-naczyniowe. Do HTZ istnieją określone wskazania, ale zawsze decyzja o włączeniu tej terapii musi być indywidualna w zależności od sytuacji klinicznej konkretnej kobiety.

Co wpływa na zdrowie serca i tętnic kobiety?

Wszystkie klasyczne czynniki ryzyka wspólne dla obydwu płci, czyli otyłość, nadciśnienie, cukrzyca, palenie papierosów, zły sposób żywienia. I o tym nie wolno zapominać. Palenie papierosów jest wyjątkowo szkodliwe dla kobiet stosujących doustną antykoncepcję. Znacznie zwiększa ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych. Bo papierosy są prozakrzepowe. Czy ten fakt kobiety palące papierosy chcą przyjąć do wiadomości? Niekoniecznie. Palą znani i lubiani. I to jest argument przemawiający za paleniem, a nie medyczne fakty.

Czy są jakieś czynniki ryzyka chorób serca u kobiet wynikające z płci?

Tak. To co odróżnia kobiety od mężczyzn, to między innymi wahania poziomu estrogenów. Według badań, kobiety u których pierwsza miesiączka występuje przez 12 rokiem życia, mają większe ryzyko sercowo-naczyniowe. Dlaczego tak się dzieje? Nie do końca wiadomo. Konieczne są dalsze badania. Te kobiety, u których objawy okołomenopauzalne mają spore nasilenie (nocne poty, uderzenia gorąca), statystycznie są bardziej narażone na wystąpienie chorób serca i naczyń, niż te z mniej intensywnym  nasileniem nieprzyjemnych objawów związanych z menopauzą. I niestety objawy te powodują, że zbyt rzadko myśli się o chorobie wieńcowej w przypadku kobiet, a wszystko zrzuca się na menopauzę. Gorsza tolerancja wysiłku, duszność przypisywane są menopauzie.

A co z okresem ciąży?

To wyjątkowy czas. Czasami bardzo trudny. Kobiety w ciąży chorują. Mogą mieć podwyższone ciśnienie tętnicze. I jeśli leczenie jest konieczne z uwagi na bezpieczeństwo kobiety i dziecka, to należy się takiemu leczeniu poddać. Dzisiaj wiadomo, które leki można bezpiecznie stosować podczas ciąży. Nadzór nad leczeniem powinien mieć kardiolog we współpracy z ginekologiem prowadzącym kobietę w ciąży. Nieleczenie nadciśnienia jest groźne. Może prowadzić do wielu powikłań.

A coś pozytywnego?

Fakty są takie, że chorobom serca i naczyń można w dużej mierze zapobiegać. Na stronach Akademii Pacjenta jest mnóstwo felietonów na ten temat.

---

Autor: dr n. med. Anna Słowikowska 

Autorka: Serce w dobrym stylu. Jak zatroszczyć się o swoje zdrowie

https://www.facebook.com/sercewdobrymstylu