Czy zawał serca to wyrok?

Co to jest zawał serca?

Zawał serca to taki stan, gdy z powodu niewystarczającego ukrwienia
dochodzi do martwicy komórek tego narządu. Najczęściej przyczyną zawału
serca jest miażdżyca tętnic wieńcowych i pęknięcie blaszki miażdżycowej.
Gdy blaszka pęka, blokuje przepływ krwi. Komórki mięśnia sercowego z
powodu braku dopływu krwi najpierw zaczynają nieprawidłowo funkcjonować,
czyli nie kurczą się, a potem dochodzi do ich martwicy.

Czy każdy ból w klatce piersiowej to zawał serca?

Nie. Może być wiele przyczyn bólu w klatce piersiowej. Na przykład zator
tętnicy płucnej, choroba wrzodowa żołądka i przełyku, kamica pęcherzyka
żółciowego. Przyczyną może być zawał płuca. Zawały nie dotyczą wyłącznie
serca. Do zawału narządu dochodzi w przypadku niewystarczającego
ukrwienia (z różnych przyczyn). Ból w klatce piersiowej wymaga odpowiedniej
i wnikliwej diagnostyki.

Jak rozpoznaje się zawał serca?

Diagnoza zawału serca stawiana jest na podstawie objawów podawanych
przez pacjenta, obrazu EKG oraz badań laboratoryjnych. Bardzo pomocne
jest echo serca. W niektórych sytuacjach objawy podawane przez pacjenta
są tak charakterystyczne i EKG tak jednoznaczne, że nikt nie oczekuje na
wyniki badań laboratoryjnych, tylko wdrażane jest leczenie inwazyjne, czyli
angioplastyka wieńcowa.

Jak leczy się zawał serca?

Jeżeli przyczyną zawału serca jest miażdżyca tętnic wieńcowych, to
referencyjną metodą leczenia jest angioplastyka wieńcowa. Do tętnicy
wieńcowej wprowadzany jest odpowiedni cewnik, balon i stent. Za pomocą
tych urządzeń poszerza się niedrożną lub bardzo zwężoną tętnicę.

Czy można doznać zawału serca bez miażdżycy tętnic wieńcowych?

Można. Najczęstszą przyczyną zawalu serca jest pęknięcie blaszki
miażdżycowej. Ale przyczyny mogą być inne. Do zawału serca może dojść w
przypadku gwałtownego spadku stężenia hemoglobiny, na przykład podczas
utraty krwi, ale też zaostrzenia astmy.

Co oznaczają słowa: czas to mięsień?

W przypadku martwicy komórek mięśnia sercowego najważniejsze jest jak
najszybsze przywrócenie przepływu w tętnicy wieńcowej, która była
zamknięta. Im wcześniej rozpocznie się leczenie, tym lepiej, tym mniej
komórek mięśnia sercowego ulegnie martwicy.

Czy trzeba przyjmować leki po zawale serca?

Sama angioplastyka wieńcowa to nie wszystko. Po takim zabiegu należy
przyjmować zalecone leki. Nie wolno ich samodzielnie odstawiać. Takie

zaprzestanie leczenia może zakończyć się zakrzepicą w stencie, ponownym
zawałem serca i nawet śmiercią.

Czy zawał serca to wyrok?

Oczywiście, że nie. Ale jest jeden warunek. W przypadku bólu w klatce
piersiowej, który nie ustępuje w ciągu 5 minut w spoczynku, należy wezwać
pogotowie ratunkowe. Nie ma co zwlekać, pić ziółek i innych mikstur. Trzeba
dzwonić po pogotowie. Ratownicy, który przyjeżdżają do osoby z bólem w
klatce piersiowej, od razu wykonują EKG i decydują, do jakiego szpitala
należy pojechać, aby nie opóźniać leczenia.

A co, jeśli okaże się, że to nie jest zawał serca?

Uff, to dobrze. Lepiej pojechać do szpitala, zostać poddanym diagnostyce
bólu w klatce piersiowej i niech się okaże, że nie doszło do zawału serca niż
stracić cenny czas. Opóźnienie w leczeniu zawału serca może skończyć się
tragicznie.

Autor: dr Anna Słowikowska