Z czego robi się bajpasy?

Autor: dr n.med. Anna Słowikowska, kardiolog, autorka książki i edukacyjnego fanpejdża
https://atspublishing.com/
https://www.facebook.com/sercewdobrymstylu

Co to jest bajpas?

Zacznijmy od tego, jak powinno pisać się to słowo. Bajpas? By-pass? A może jednak bypass? Według różnych językoznawców, jak to bywa z zapożyczeniami, każda forma jest dopuszczalna. No dobrze, ale tak ogólnie, co ono oznacza? Według słowników słowo bajpas oznacza jakiś fragment rurki, który gdzieś się wszywa albo instaluje w celu skierowania przepływu cieczy inną drogą, niż płynęła naturalnie. Po co? Po to, aby pominąć niedrożny fragment, którym ta ciecz kiedyś płynęła, a teraz nie może, bo stworzył się zator albo krytyczne zwężenie. W słownictwie inżynierskim takie rurki instaluje się w celu zmiany przepływu jakiegoś gazu, niekoniecznie tylko cieczy. Słowo bajpasowanie ma wbrew pozorom wiele znaczeń. Bajpasowanie to najprościej omijanie z utworzeniem alternatywnej drogi. Ale my skupmy się na hydraulice człowieka tym razem.

Co to jest CABG?

Skrót CABG (ang. coronary artery by-pass grafting) oznacza operację pomostowania aortalno-wieńcowego. W starych kartach wpisowych można się spotkać z nazwą przęsłowanie tętnic wieńcowych. Brzmi trochę dziwnie, ale przeglądając dokumentację medyczną swoich bliskich, możecie się z taką terminologią spotkać, więc warto wiedzieć o chodzi. 

Operacja pomostowania aortalno-wieńcowego została wymyślona po to, aby pomóc sercu zagrożonemu niedokrwieniem. Kiedy jest tym zagrożone? Najczęściej wtedy, gdy w wskutek zmian miażdżycowych doszło do znacznego zwężenia tętnic wieńcowych. Jeśli tętnice wieńcowe są krytycznie zwężone albo niedrożne, to obszar serca przez nie zaopatrywany jest w niebezpieczeństwie. Właścicielowi takich zwężonych tętnic grozi zawał serca. Zawał serca to śmierć komórek serca. Potwornie groźna sytuacja. Po pierwsze, jeśli dojdzie do martwicy to serce traci bezcenne komórki, a ich miejsce zajmuje blizna, która nie potrafi się kurczyć, więc serce traci część swojej mocy. Po drugie, niedokrwione obszary generują groźne zaburzenia rytmu serca i takiej sytuacji można nie przeżyć. Dlatego o swoje tętnice wieńcowe trzeba dbać od samych narodzin, aby służyły nam i nie zwężały się wskutek miażdżycy. Jak to zrobić? „Kopalnią” profesjonalnych pomysłów, które można stosować z troski o własne serce, jest książka „Serce w dobrym stylu. Jak świadomie zarządzać swoim zdrowiem” https://atspublishing.com/.  Możecie zajrzeć do fragmentów książki.

Z czego zrobione są bajpasy?

Tak na prawdę CABG to czysta kradzież! To dlaczego kardiochirurdzy dokonują takich czynów? Póki co nie ma innej metody, aby uratować serce. Trzeba zabrać kawałek żyły lub tętnicy z jednego miejsca w organizmie do innego. Kawałek żyły odpiszczelowej z nogi może uratować serce przed zawałem, czyli martwicą. Czy noga przeżyje bez tego kawałka żyły? Przeżyje. Blizna po pobraniu żyły się zagoi, a serce będzie sobie biło zdrowo. Bez sprawnego serca noga z żyłą nie da sobie rady. Więc kardiochirurdzy specjalnie nie mają wyjścia. Muszą taką żyłę zabrać z nogi i zrobić z niej bajpas.

Nie tylko żyły służą jako materiał do wykonania bajpasów. Do tego celu można użyć kawałka tętnicy promieniowej z ręki. Ale prawdziwym hitem jest tętnica piersiowa wewnętrzna prawa i lewa. W skrócie odpowiednio LIMA (z ang. left internal mammary artery) i RIMA (z ang. right internal mammary artery). Tętnice te uważane są za dar natury – są idealne, aby wykonać z nich bardzo porządne bajpasy. LIMA bardzo często służy do bajpasowania gałęzi przedniej zstępującej lewej tętnicy wieńcowej. 

CABG to ratunek dla serca. Ale nie zapominajmy. Chorobie wieńcowej można zapobiegać, wiele operacji serca dałoby się uniknąć, gdyby profilaktyka miażdżycy stała się powszechna.

Jeśli macie ochotę obejrzeć schematyczny rysunek z bajpasami – zapraszam do edukacyjnego fanpejdża książki „Serce w dobrym stylu. Jak świadomie zarządzać swoim zdrowiem” https://www.facebook.com/sercewdobrymstylu