Nie tylko gwiazdy migoczą nocą

Migotanie przedsionków – arytmia, o której niejednokrotnie pisaliśmy arytmia o której nasi Czytelnicy wiedzą, że zwiększa ryzyko wystąpienia udaru niedokrwiennego mózgu.

Przy okazji trwających protestów pracowników ochrony zdrowia pojawiły się informacje o średniej długości życia pielęgniarek w Polsce, która z resztą nie tylko w kraju nad Wisłą jest krótsza w porównaniu do średniej długości życia kobiet w ogóle.

Wyniki badania opublikowanego w European Heart Journal w sierpniu 2021 pokazały to co wiedzieliśmy częściowo już wcześniej i dołożyły kolejny kamyk do naszej wiedzy o mechanizmach, które odpowiadają ze ten stan rzeczy. Okazuje się, że osoby które pracują na nocne zmiany są bardziej narażone na wystąpienie migotania przedsionków. W przypadku pracujących na nocne zmiany względne ryzyko wynosiło 12% w porównaniu do osób pracujących tylko w dzień. Jeśli ktoś pracował na nocne przez minimum 10 lat to ryzko wzrastało do 18% i do 22% jeśli taka osoba pracowała minimum trzy do ośmiu nocnych zmian miesięcznie .

Co ciekawe panowie. Okazuje się, że na niekorzystne następstwa zaburzenia rytmów dobowych kobiety są narażone bardziej niż mężczyźni. I choć sam mechanizm zaburzenia rytmów dobowych i ich wpływu na zdrowie są możliwe do wyjaśnienia (chodzi m.in. o zaburzenie równowagi układu współczulnego i przywspółczulnego, zwiększone stężenie parametrów prozapalnych) to jednak w zakresie różnic międzypłciowych pozostają nam spekulacje.

Badanie przeprowadzono na grupie ponad 289 tysięcy osób bez wywiadu w kierunku migotania przedsionków oraz w grupie kolejnych ponad 276 tysięcy osób, u których dodatkowo w wywiadzie nie stwierdzano niewydolności serca ani udarów mózgu.

Średni czas obserwacji osób z tych grup wynosił ponad 10 lat i w tym właśnie czasie analizie poddawano tryb pracy tych osób. Warto jeszcze zauważyć, że ze względu na rodzaj badania (jest to brytyjskie badanie obserwacyjne, w którym analizuje się wpływ genów na występowanie chorób) negatywne oddziaływanie pracy na nocnych zmianach w żaden sposób nie było modyfikowane przez wpływ czynników genetycznych.

Pozostaje zatem pytanie co możemy zrobić na poziomie organizacyjnym aby coś zmienić? Jak organizować pracę? Jak układać grafiki? Czy pewne modyfikacje organizacji pracy np. okresowe przerwy mogą mieć jakieś znaczenie? Na razie te pytania pozostają bez odpowiedzi, ale dane którymi dysponujemy to jeden z elementów równania (obok np. większego ryzyka chorób nowotworowych), które pokazuje dlaczego pielęgniarki żyją krócej niż ich rówieśniczki.