Spadek saturacji u pacjenta z COVID-19 i co dalej?

W ostatnich dniach coraz więcej karetek pogotowia wzywanych jest do pacjentów z COVID-19, u których stwierdzono spadek saturacji. Czy słusznie? Co to właściwie jest saturacja? Jak ją właściwie mierzyć?

Saturacja to inaczej nasycenie. W tym ujęciu saturacja hemoglobiny tlenem to odzwierciedlenie tego, ile tlenu niosą nasze czerwone krwinki.  Badanie saturacji jest jednym z podstawowych elementów badania lekarskiego/ratowniczego/pielęgniarskiego.

Często to na jego podstawie podejmowane są dalsze decyzje dotyczące ścieżki leczenia pacjenta – na przykład włączenia tlenoterapię. Norma saturacji to 94-98% (u osób cierpiących na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP) – 88-92%)

Niska saturacja może wystąpić u osoby z zaburzeniami oddychania czy chorobami układu oddechowego. Brak odpowiedniego wysycenia tlenem może powodować szereg objawów: niepokój, uruchomienie dodatkowych mięśni oddechowych (np.: brzuszne, międzyżebrowe, mięśnie szyi) przyspieszoną czynność serca, duszność, sine zabarwienie skóry. W cięższych przypadkach zaburzenia świadomość, senność. Kto raz w życiu zobaczył porządną duszność, ten długo będzie ją pamiętał.

Jednak samo posiadanie pulsoksymetru i założenie go na palec to za mało. Poniżej przedstawiamy kilka sytuacji, które prowadzą do błędu pomiaru – a tym przypadku także do niepotrzebnego wezwania karetki – tak jak to miało miejsce na załączonym zdjęciu.

1. Poruszanie palcem – palec powinien leżeć luźno i w bezruchu. 
2. Lakier na paznokciach – również ten bezbarwny
3. Wyziębiony palec – np. bezpośrednio po przyjściu z dworu lub pomiar w warunkach niskiej temperatury. Niska temperatura powoduje obkurczenie naczyń krwionośnych i słabsze ukrwienie palca
4. U pacjenta z zaawansowaną miażdżycą lub w starszym wieku – podobnie jak powyżej – naczynia ze zmianami miażdżycowymi powodują gorszy przepływ krwi.
5. U pacjenta z niedokrwistością. Niedokrwistość=mało hemoglobiny=pomiar nieadekwatny do stanu pacjenta
6. W zatruciu tlenkiem węgla – tutaj pomiar także może być nieadekwatny ale zakładamy, że w tej sytuacji zadzwonicie po karetkę

Pamiętajmy, że sama wartość źle wykonanego pomiaru może mieć konsekwencje w postaci niepotrzebnego zaangażowania zespołu ratownictwa medycznego. Oprócz samej saturacji kluczowy jest obraz kliniczny pacjenta. 

Zespół Pomogę bo mogę