Sport w czasach COVID-19. Dlaczego nie wolno mi biegać lub jeździć na rowerze?

lek. Szymon Jonik

Rozporządzenie Rady Ministrów 31 marca 2020 r.

Nowe Rozporządzenie Rady Ministrów z 31 marca 2020 r. wprowadza w Polsce ogólny zakaz przemieszczania się obywateli, z wyjątkiem czynności absolutnie niezbędnych, a do tych czynne uprawianie sportu nie należy… Rowerem, biegiem, na rolkach lub spacerem możemy zatem udać się na zakupy spożywcze, do apteki, lekarza, kościoła oraz do pracy, jeśli nie mamy możliwości pracy zdalnej. Wolno nam także opuścić swoje miejsce zamieszkania, jeżeli pomagamy osobom, które nie mogą wychodzić z domu. Jednakże w każdej sytuacji rozporządzenie wspomina o nakazie zachowania odległości minimum 2 m między osobami przy przemieszczaniu się.
O co to w tym wszystkim chodzi? Czy to nowy kaprys naszych rządzących, czy też może mamy dane naukowe, jaki dystans jest bezpieczny podczas chodzenia, biegania lub jazdy na rowerze?

Dowody naukowe

Adekwatną symulację przeprowadzili flamandzcy inżynierowie z uniwersytetów w Leuven (Belgia) i Eindhoven (Holandia), zajmujący się aerodynamiką przemysłową. Typowy dystans społeczny, jaki zaleca większość krajów w dobie pandemii COVID-19, to 1 do 2 metrów. Taka odległość wydaje się bezpieczna, gdy znajdujemy się wewnątrz budynków lub w środowisku zewnętrznym, ale przy słabym wietrze. Jednakże przy uprawianiu jakiejkolwiek aktywności fizycznej należy być bardziej ostrożnym. Jeśli podczas biegania oddychasz, kichasz, kaszlesz, cząsteczki aerozolu pozostają w powietrzu i osoba biegnąca za tobą w tzw. strumieniu/tunelu przechodzi przez tę „chmurę kropel”. Naukowcy doszli do tego wniosku, badając występowanie cząsteczek śliny w powietrzu podczas ruchu (chodzenie, bieganie), a także w różnych pozycjach ciała (obok siebie, bezpośrednio za sobą, „ukośnie” – a nie równolegle za sobą). Zwykle ten typ modelowania jest wykorzystywany w celu oceny poprawy wyników sportowców, ponieważ pozostawanie w tunelu aerodynamicznym zmniejsza działające na lekkoatletę siły oporu, zwiększając wydajność i redukując uczucie zmęczenia. Natomiast w kontekście COVID-19 zaleca się unikanie przebywania w „tunelu” aerodynamicznym. Już podczas „zwykłego” oddychania powstają cząsteczki aerozolu, natomiast ludzie, którzy kichają lub kaszlą, rozprzestrzeniają je z większą siłą, dynamiką i na większe odległości. 
Czerwone kropki reprezentują największe cząsteczki, stwarzające najwyższe ryzyko inhalacji, ale również najszybciej opadające (rys. 1). Jednakże podczas szybkiego przemieszczania (bieg, jazda na rowerze), takie cząsteczki mogą pozostać na ubraniach innego człowieka (rys. 2, rys. 3 a, b). Z przeprowadzonej symulacji wynika, że dystans społeczny odgrywa mniejszą rolę, gdy poruszamy się w stosunku do siebie „ukośnie” – a nie równolegle w linii prostej za sobą (rys. 3 d), a najmniejszą – gdy dwie osoby chodzą, biegają równolegle obok siebie (rys. 3 c).

Co musisz wiedzieć?Na podstawie przeprowadzonych symulacji i uzyskanych wyników badań naukowcy rekomendują zachowanie następujących odległości podczas aktywności fizycznej:

• podczas chodzenia dwóch osób w jednej linii – minimalnie 4-5 m,
• podczas biegania i rekreacyjnej jazdy na rowerze – minimalnie 10 m,
• podczas sportowej jazdy na rowerze – minimalnie 20 m.

Podsumowując, mijając drugą osobę, powinniśmy wykonywać to w prostopadłym torze ruchu i w odpowiedniej odległości, zależnie od rodzaju wykonywanej aktywności fizycznej. 
Pamiętaj o tym! Bądź bezpieczny.

Literatura
1.  Blocken B., Malizia F., Druenen T., Marchal T.: Towards aerodynamically equivalent COVID-19 1.5 m social distancing for walking and running.  4/2020 – Pre-print.