Jak często kontrolować rozrusznik?

Po implantacji urządzenia jest ono zawsze kontrolowane i programowane w szpitalu. Z reguły też ustala się pierwszy termin kontroli urządzenia za około miesiąc. Nie wynika to absolutnie z obaw o to, że bateria urządzenia wyładuje się. Są za to dwa inne, podstawowe cele. Chodzi o ocenę miejsca, w którym implantowany jest rozrusznik oraz o ocenę tzw. parametrów stymulacji, czyli tego jak dokładnie stymulator odczytuje sygnały z serca oraz jak skutecznie je stymuluje. Zdarza się bowiem, że w okresie pierwszych tygodni po implantacji urządzenia, zmieniają się właściwości elektryczne tych obszarów serca, z którymi stykają się elektrody rozrusznika, co wpływa na działanie elektrod. W skrócie: w miejscu, w które wkręca się elektrody, rozwija się przejściowo proces zapalny, który nie ma znaczenia dla funkcji serca jako takiego, a może wpływać właśnie na funkcje elektrod. Wówczas potrzebne może być czasowe przeprogramowanie urządzenia, czasami nawet ponowny zabieg ze zmianą miejsca położenia końcówek elektrod w komorze serca.

Częstość kontroli urządzeń zależy od wielu innych okoliczności m.in. od tego, w jakim stopniu serce jest zależne od stymulatora. Jeśli każde pobudzenie serca musi być wystymulowane, wówczas bateria zużywa się w większym stopniu, przy czym z reguły wystarczy na kilka lat. Jeśli stymulator włącza się tylko czasami, bateria zużywa się w mniejszym stopniu.

Przykładem mogą być pacjenci z utrwalonym migotaniem przedsionków, którym implantowano rozrusznik serca ze względu na wystepujące okresowo bloki przewodzenia przedsionkowo-komorowego. U tych pacjentów stymulator może włączać się rzadko. Podobnie jak u pacjentów, u których np. całkowity blok przedsionkowo-komorowy ma charakter napadowy. Stąd proszę nie dziwić się, jeśli niektórym z Was termin kontroli wyznacza się raz na rok.

Częstość kontroli urządzeń wszczepionych może zależeć także od rodzaju urządzenia oraz zastosowanych zmian w trybie pracy urządzenia. Dotyczy to np. układów CRT (resynchronizujących pracę serca), kiedy zmiana ustawienia trybu pracy urządzenia może być poddana kontroli za kilka tygodni (przy czym kontrola poza oceną parametrów urządzenia dotyczy w dużym stopniu efektów klinicznych wprowadzonych zmian.

W praktyce klinicznej zdarza się, że pacjenci, którzy mają implantowane urządzenia, są kierowani na kontrolę urządzenia pilnie za każdym razem, kiedy „coś im się dzieje” (czyli np. czują się słabo, albo mają skoki ciśnienia tętniczego). należy pamiętać, że obecność rozrusznika serca nie leczy innych chorób kardiologicznych jak nadciśnienie tętnicze, albo nie eliminuje objawów, które wynikają z innych schorzeń, jak np. zawroty głowy na tle skrzywienia kręgosłupa szyjnego). Najprostszą metodą oceny pracy urządzenia jest wykonanie badania ekg. Ocena ekg pozwala na stwierdzenie występowania potencjalnych zaburzeń pracy urządzenia.

Brak tzw. pików stymulacji w zapisie ekg wcale nie oznacza, że urządzenie nie działa! Ich brak, przy skutecznym własnym rytmie serca oznacza, że urządzenie właściwie działa – prawidłowo odczytuje skuteczną pracę serca i nie stosuje niepotrzebnej stymulacji

Terminy kontroli urządzenia ustalane są z każdym razem indywidualnie zależnie od wyników kontroli – te wyniki powinny być zapisywane w karcie urządzenia i pozostawać w dyspozycji pacjentów.

Proszę pamiętać, że jeśli z jakichś powodów nie możecie Państwo przyjechać na kontrolę, można skontaktować się telefonicznie z ośrodkiem i zmienić termin kontroli.