Statyny u osób starszych – kiedy stosować?

Kolejne wyniki badania, które chcielibyśmy Państwu wrzucić do koszyka wiedzy odnośnie statyn – czyli leków obniżających poziom cholesterolu.

Pisaliśmy już niejednokrotnie o kontrowersjach jakie związane są ze stosowaniem tych leków apelując do Was o niesłuchanie różnych podpowiedzi. Tym bardziej, że jak wykazywaliśmy, środowisko lekarskie naprawdę podchodzi do tego temu w sposób wyważony.

Proszę zauważyć, że we wrześniu tego roku, pojawiły się interesujące wyniki analizy dotyczące m.in. zagadnienia profilaktyki pierwotnej – czyli stosowania określonej interwencji w celu zapobiegania wystąpieniu choroby. O randze analizy świadczy m.in. to, że została opublikowana na łamach czasopisma British Medical Journal. W analizie uwzględniono dane osób w wieku powyżej 75 lat, bez wywiadu w kierunku chorób układu sercowo-naczyniowego. Średni okres obserwacji wynosił prawie 6 lat.

Okazało się, że u osób bez rozpoznanej cukrzycy (oraz, przypominamy, bez incydentów chorób sercowo-naczyniowych w przeszłości) stosowanie statyn nie przyniosło żadnych korzyści. W przypadku natomiast osób z cukrzycą typu 2, stosowanie statyn przekładało się na zmniejszenie całkowitej śmiertelności w grupie wiekowej 75 do 84 lat, zmniejszało się u osób powyżej 85 roku życia i praktycznie nie miało znaczenia w grupie osób powyżej 90 roku życia.

Oczywiście pozostaje wiele wątpliwości, niemniej jednak chcemy pokazać Państwu, że to nie jest tak, że w środowisku lekarskim do wielu tematów podchodzimy na zasadzie dogmatu. Również, mimo, że wydawać by się mogło, że wiemy już obecnie wszystko, medycyna cały czas szuka dowodów, twardych naukowych dowodów, na większą efektywność czy bezpieczeństwo, swoich działań. Stąd m.in. prowadzone obecnie w Australii badanie kliniczne w grupie osób powyżej 70 roku życia, w którym badać się będzie właśnie efektywności statyn w profilaktyce pierwotnej w grupie osób powyżej 70 roku życia, w porównaniu do placebo.

Ale, co z tego wynika dla nas i dla Was w praktyce:

– na pewno stosowanie statyn w grupie pacjentów po różnych zdarzeniach sercowo-naczyniowych (czyli zawałach serca, udarach mózgu) ma niepodważalne znaczenie w leczeniu;

– osobnym zagadnieniem jest natomiast profilaktyka pierwotna i to zwłaszcza w grupie osób wiekowych – jeśli ktoś taki nie miał zawału serca, udaru mózgu, albo nie ma rozpoznanej miażdżycy, stosowanie statyny z powodu podniesionego poziomu cholesterolu wcale nie musi być skuteczne. Natomiast rzeczywistość medyczna jest złożona, bowiem niestety rzadko mamy do czynienia z pacjentami po 75 roku życia, którzy nie mają innych współwystępujących chorób. A w takich przypadkach, decyzje należy podejmować indywidualnie w porozumieniu z lekarzem.