Serce kobiety – kardiologiczne zdrowie kobiety

Wpis przygotowujemy ze względu na szczególny dzień, mianowicie 8 marca. Wiemy, dla części z Was data bez znaczenia, puste święto, wspomnienie minionego ustroju itp.; dla innych sympatyczne święto, miły dzień, w którym panowie ze szczególną atencją odnoszą się do pań. A pewnie i tak zdecydowana większość z Naszych Czytelników trafi na ten artykuł już po 8 marca. I mamy nadzieję, że także w inne niż 8 marca dni, z przyjemnością przeczytacie kilka uwag na temat „serca kobiety – kardiologicznego zdrowia kobiety”.

Serce to piękna metafora często wykorzystywana w literaturze. I to jeszcze serce kobiety! Ileż to w nim pomieści się miłości do świata, do bliskich! Ileż to serce czasami musi znieść bólu, ile czasem radości. O jego wyjątkowości, w porównaniu do mężczyzn, świadczy to, że może ono dostąpić niedostępnego płci męskiej doświadczenia – noszenia tuż pod sobą serca dziecka.

Przez wiele lat pokutował mit, że oto kobiety są mniej narażone na choroby układu krążenia. Że takie zachorowania jak zawał serca, udar mózgu, dotyczą w zdecydowanej większości mężczyzn. I że tak w ogóle to lepiej być kobietą, zwłaszcza jak się spojrzy na średni wiek życia (na marginesie, wg danych Głównego Urzędu Statystycznego za 2016 rok, średni wiek życia mężczyzn wynosił 73.9 lat, natomiast kobiet 81.9 lat). Że jak już taka choroba spotkała kobietę, to musiała mieć wyjątkowego pecha, albo poza papierosami i kawą nic innego „nie jadła”.

Jest taki dowcip, który wyjaśnia przekornie różnicę w średniej długości życia mężczyzn i kobiet. Co powiedział Pan Bóg kiedy stworzył Adama i zabrał się za tworzenie z jego żebra Ewy? Pierwsze śliwki robaczywki.

Ok, może i coś w tym jest, bo jeśli spojrzymy np. na średnią wieku pacjentów z zawałami serca hospitalizowanych w szpitalach w Polsce, różnica między mężczyznami a kobietami wynosi średnio ok. 10 lat – panowie trafiają o 10 lat szybciej niż kobiety. Podobnie mniejsza jest wśród kobiet częstość występowania migotania przedsionków. Zapadalność na zawały serca wyrównuje się mniej więcej po 70 roku życia – zatem w 8 dekadzie życia, niestety miłe Panie, już jesteście narażone na zachorowanie z powodu zawału serca w podobnym stopniu co mężczyźni.

Jeśli pomyślisz o populacji osób w wieku 40 do 69 lat, to z grupy osób, u których w ciągu 7 lat wystąpi zawał serca, kobiety będą stanowiły ok. 30%.Co ciekawe, u kobiet istotnie większym predyktorem wystąpienia zawału serca była otyłość, oceniana nie na podstawie BMI, ale wskaźnika pas-biodra.

Nie bez znaczenia jeśli chodzi o kardiologiczną ochronę kobiet, jest oczywiście wpływ hormonalny (ochronna rola estrogenów), ale pewne znaczenie ma również styl funkcjonowania kobiet i mężczyzn w tym m.in. umiejętność …  wygadania się. Ojoj, wcale nie chcemy mówić tutaj o 'plotkowaniu’ czy innych tego typu zachowaniach, ale chcemy wskazać, iż w naszym kręgu kulturowym swoisty „kod uwalniania emocji, złych emocji” jest odmienny dla kobiet i mężczyzn. O ile mężczyźni nie są zachęcani do ujawniania swoich złych emocji wprost (dzieje się to raczej w szczególnych okolicznościach, np. po wypiciu alkoholu), o tyle kobiety m.in. z racji większego zaangażowania w wychowanie dzieci, zdecydowanie łatwiej radzą sobie z uwalnianiem się od złych emocji. Jak współczesne zmiany cywilizacyjne dotyczące m.in. ogromnej ewolucji roli mężczyzn i kobiet na rynku pracy i w rolach społecznych wpłyną na stan zdrowia, dowiemy się w przyszłości.

W populacji kobiet, które przed 65 rokiem życia trafiają do szpitala z zawałami serca, często są panie, których styl życia i pracy to książkowa sytuacji nieustannej presji czasu, presji wymagań, rywalizacji, zdobywania. Jeśli do tego dołożymy chociażby palenie tytoniu jako jedyny sposób na odreagowanie napięcia, to mamy gotowy scenariusz na to, jak będąc kobietą dostać zawału serca przed 65 rokiem życia. Dr Stent.

Jakie kobiety powinny szczególnie zadbać o swoje zdrowie i udać się na ocenę kardiologiczną i to jeszcze zanim osiągną 65 rok życia?

1. Kobiety z rodziny obciążonych wywiadem kardiologicznym, w których zwłaszcza przodkowie w linii żeńskiej zapadali na udary mózgu lub zawały serca przed 65 rokiem życia.
2. Kobiety z rodzin, w których zdiagnozowana jest hipercholesterolemia oraz związane z nią, występujące wcześnie powikłania, jak miażdżyca tętnic kończyn dolnych czy właśnie zawały serca.
3. Kobiety, u których doszło do wczesnego zakończenia regularnego miesiączkowania, albo naturalnie, albo z powodu zabiegów ginekologicznych (np. usunięcie macicy z przydatkami z powodów onkologicznych).
4. Kobiety, u których w czasie ciąży zdiagnozowano nadciśnienie tętnicze lub u których w okresie okołoporodowym miał miejsce tzw. stan rzucawkowy.
5. Kobiety z rodzin, w których występuje samoistne nadciśnienie tętnicze.
6. Kobiety, które leczą się z powodu takich chorób jak cukrzyca, depresja, nadczynność tarczycy, zespół policystycznych jajników.

To właśnie te Panie, powinny zwrócić szczególną uwagę na stan swojego układu krążenia, co ograniczyć się powinno minimum do okresowych pomiarów ciśnienia tętniczego (przynajmniej raz w roku [tutaj można poczytać jak mierzyć ciśnienie krwi], poziomu cholesterolu i glukozy na czczo, a w niektórych przypadkach do wykonania dodatkowych badań jak echokardiografia. Dodatkowo konieczna jest dobra kontrola innych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego jako dieta, masa ciała oraz regularna aktywność fizyczna. Oczywiście nic nie jest w stanie całkowicie wyeliminować ryzyka sercowo-naczyniowego, ale takie działania istotnie je zmniejszają i z populacyjnego jak i osobistego punktu widzenia mają największą wartość i największy sens.

Zapraszamy do zapoznania się z innymi artykułami naszego portalu. Akademia Pacjenta