Home Nadciśnienie Objawy Niewydolność serca.

Niewydolność serca.

Niewydolność serca – co to takiego?

To określenie obejmujące wiele jednostek chorobowych, dla których wspólnym mianownikiem jest jedna rzecz – uszkodzenie funkcji serca jako pompy.

Tak na marginesie – pompa to urządzenie, które nie tylko pompuje coś do przodu, ale także coś zasysa. Żeby spojrzeć szerzej na problematykę niewydolności serca, należy pamiętać, że serce zarówno pompuje krew jak i ją zasysa. Każda z tych funkcji może ulec uszkodzeniu osobno i razem.

Żeby obrazowo opisać sytuację niewydolności serca – ilość krwi, którą wypompowuje krew na obwód ciała jest niewystarczająca względem jego potrzeb. Pamiętajmy, że krew jest nośnikiem tlenu

Jedną z najczęstszych przyczyn niewydolności serca jest choroba wieńcowa. Prowadzi ona właśnie do uszkodzenia mięśnia sercowego – lokalne uszkodzenia mięśnia sercowego prowadzą do wytworzenia blizny w mięśniu sercowym. Obecność blizn z kolei wpływa na kształt mięśnia lewej komory, głównie lewej komory > dochodzi do geometrycznej przebudowy mięśnia lewej komory, który traci swoje właściwości jako pompa. Z upływem czasu dochodzi do stopniowej przebudowy mięśnia lewej komory w taki sposób, że towarzyszące temu objawy mogą postępować w sposób niezauważalny dla pacjenta i jego otoczenia.

Ale nie zawsze niewydolności serca towarzyszy uszkodzenie mięśnia serca – czasem kurczliwość może być dość dobra, a mimo to ze względu np. na przerost mięśnia sercowego w przebiegu nadciśnienia tętniczego, funkcja „naszej pompki” jest zaburzona, ze względu na sztywność ścian, która zaburza fazę rozkurczu komory.

Jakie są objawy niewydolności serca?

Niewydolność serca to naprawdę złożony problem kliniczny i objawy jej towarzyszące są czasami na tyle niespecyficzne i niecharakterystyczne, że trudno nawet skojarzyć je w pierwszej chwili z niewydolnością serca – tak jest m.in. z przewlekłym zmęczeniem czy zaburzeniami koncentracji.

Niemniej jednak jest kilka objawów przy których zawsze należy pomyśleć o niewydolności serca jako ich przyczynie. A należą do nich duszność, ograniczenie tolerancji wysiłku czy obrzęki obwodowe. Objawy te wynikają z tego, że serce gorzej odbiera krew i zależnie od tego czy chodzi od odbiór krwi z płuc (lewe serce) czy z całego ciała (prawe serca) lub obu części układu krążenia.

Duszność, która pojawia się w czasie wysiłku lub w spoczynku w pozycji leżącej może być objawem niewydolności lewej części serca. Czasem u pacjentów może pojawić się suchy kaszel w czasie wysiłku, ale też w pozycji leżącej.

Z wysiłkową dusznością wiąże się także ograniczenie wydolności wysiłkowej, przy czym czasami jej postęp na przestrzeni czasu powoduje, że pacjenci, jak i ich bliscy, mogą tego nie zauważać. Co więcej, niestety z upływem czasu pojawiają się inne czynniki, które wpływają na pogorszenie naszej wydolności – po prostu starzejemy się, z upływem czasu często przybywa nam kilogramów, maleje tolerancja wysiłku bo przyzwyczajamy się do samochodów, autobusów itd. Trzeba przyznać, że w praktyce klinicznej dużym problemem jest otyłość – w poradniach kardiologicznych pojawiają się pacjenci z otyłością, którzy skarżą się na wysiłkową duszność i którzy kierowani są z podejrzeniem niewydolności serca.

Obrzęki obwodowe są bardziej charakterystyczne dla niewydolności prawego serca, które jest też następstwem niewydolności lewej części serca. Obrzęki lokalizują się w najniższych częściach ciała (okolice kostek, w bardziej zaawansowanej niewydolności serca obrzęki łydek) ale także w jamie brzusznej (dochodzi do zwiększenia obwodu pasa, pojawić się mogą zaburzenia gastryczne, zmniejszenie apetytu, nudności, pojawiają się zaparcia).

Diagnostyka niewydolności serca po wywiadem klinicznym oraz badaniami biochemicznymi obejmuje badanie ekg, badanie echokardiograficzne serca, zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej. Czasem potrzebne są dodatkowe badania w celu wykluczenie chorób będących podłożem uszkodzenia mięśnia serca jak koronarografia czy tomografia tętnic płucnych.

W osobnych częściach postaramy się opisać Wam bardziej szczegółowo zasady leczenia niewydolności serca w różnych sytuacjach, ale tu podamy kilka ogólnych zasad:

  • tak jak w leczeniu nadciśnienia tętniczego konieczne jest regularne mierze ciśnienia, tak w przypadku niewydolności konieczne jest systematyczne sprawdzanie masy ciała – ważenie to podstawa kontroli pacjentów – z zaostrzeniem niewydolności serca łączy się gromadzenie wody w organizmie i związany z nią wzrost masy ciała;
  • zdrowy tryb życia (haha, banały! ?) stety, niestety unikanie alkoholu, redukcja masy ciała (dieta, odpowiednia aktywność fizyczna) to podstawa – wpływa to korzystnie na ciśnienie tętnicze, przebieg choroby czy samopoczucie psychiczne, które ma olbrzymie znaczenie w leczeniu niewydolności serca;
  • zdrowy styl życia oznacza także rozważenie w szczególnych okolicznościach szczepień przeciwko grypie.

Leczenie farmakologiczne w skrócie nakierowane jest na kilka celów:

  • odpowiednia kontrola częstości pracy serca (beta-blokery czy iwabradyna czy nne leki przy migotaniu przedsionków)
  • odpowiednia kontrola ciśnienia tętniczego (jw. plus ACE-inhibitory)
  • odpowiednia kontroli masy ciała i stopnia nawodnienia organizmu poprzez stosowanie leków odwadniających, które wspierają funkcję serca w zakresie zrównoważonej gospodarki wodnej (takie leki jak furosemid, spironol, eplerenon)
  • leczenie odpowiednie chorób współwystępujących – np. leczenie przeciwzakrzepowe w migotaniu przedsionków czy choroby wieńcowej (aspiryna, statyny).

Zespół Akademii Pacjenta. www.akademiapacjenta.pl

  • Dlaczego jest mi duszno?

    Duszność, uczucie braku powietrza, jest jedną z częstszych dolegliwości z jakimi lekarze s…
Pokaż więcej powiązanych artykułów

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Sprawdź także

Mam niskie ciśnienie – co dalej?

Dość często pacjenci zwracają się zaniepokojeni z pytaniem, co się dzieje bo mają niskie c…